ताम्हण, जारुल - Pride of India, Queen Crape Myrtle

या ब्लॉगची पहिली पोस्ट महाराष्ट्र राज्याच्या राज्य फुलाला समर्पित ..

ताम्हण हे उष्ण प्रदेशातील झाड आहे. याची फुले जांभळ्या गुलाबी कागदासारखी दिसणारी असतात. याला हिंदी मध्ये जारुल म्हणतात. भारतीय पोस्टाने या फुलाचे तिकीट काढून यास मान दिला आहे.

या झाडाची पाने डायबेटीज या रोगावरील औषधांमध्ये वापरली जातात.
रंग: जांभळा
फुलाचा आकार: कागदासारख्या वाटणाऱ्या जांभळ्या पाकळ्या,  मधोमध तांबूस पिवळ्या परागकणांचा गुच्छ
झाडाची उंची: १०-१५ फुट

ताम्हण, जारुल  Photo: From Google

स्त्रोत थेट निसर्गातून : https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=640492386050930&id=514448648655305

प्राईड ऑफ ईंडिया, क्विन ऑफ फ्लॉवर , जायंट क्रेप मर्टल अशी विविध ईंग्रजी नावं मिरवणारं हे सुंदर फ़ुल आपल्या राज्याचं फ़ुलं म्हणुन ओळखलं जातं. पळसाचा सरता पुष्पोत्सव भर उन्हाळ्यात तामणाला जणू खो देतो नी हे मध्यम आकाराच हिरवं डेरेदार झाड जांभळट गुलाबी फ़ुलांनी बहरुन जातं. १००% भारतिय असलेलं हे सुंदर झाडं महाराष्ट्राच्या बहुतेक सर्व भागात आढळतं. हिंदी भाषेत जारुल म्हणुन ओळखलं जाणारं हे झाडं आपल्या विदर्भाकडेही जारूल म्हणुनच ओळखलं जातं. कोकणात याला मोठा बोंडारा म्हणतात कारण याला जी फ़ळं येतात ती मोठ्या बोंडासारखी दिसतात. " ल्यॆगरस्ट्रोमिआ रेगिनी " [ Lagerstroemia reginae ] असं वनस्पतीशास्त्रिय नाव धारण केलेलं, मेंदीच्या कुटुंबातलं [लिथ्रेसी - Family Lythraceae] हे झाड एका स्विडिश निसर्ग अभ्यासकाच्या नावाचं [ Magnus von Lagerstroem ] स्मरण आहे. प्रसिद्ध वनस्पती शास्त्रज्ञ लिनियस [ Carl Linnaeus ] याला या झाडाचे नमुने लॆगरस्ट्रोमने नेउन दिले म्हणुन आपल्या मित्राच्या सन्मानार्थ त्याने या झाडाचे नाव ठेवले. साधारण ५० ते ६० फ़ुट ऊंच वाढणारं हे देखणं झाड लांबुळक्या पानांनी समृद्ध असतं. साधारण १० ते १५ सेमी लांबीची वरुन हिरवीगार नी खालच्या बाजूने फ़िक्कट हिरवी पानं आणि गुलाबी जांभळी फ़ुलं हे या झाडाच वैशिष्ठ म्हणता येउ शकतं.या झाडाची साल साधारण पिवळट भुरकट रंगाची आणि गुळगुळीत असते. या सालीचे नियमित पापुद्रे गळून पडतात अगदी पेरुच्या झाडासारखे. हिवाळ्यात बहुतांश झाडांप्रमाणे ह्याही झाडाची पानं तांबडट होवुन गळून पडतात.

खालील माहिती स्त्रोत : http://www.flowersofindia.net/catalog/slides/Queen%20Crape%20Myrtle.html

Common name: Pride of India, Queen Crape Myrtle • Hindi: Jarul जरुल • Manipuri: Jarol • Tamil: கதலி Kadali • Marathi: Taman

Botanical name: Lagerstroemia speciosa
Family: Lythraceae (Crape Myrtle family)

This tropical flowering tree is one of the most outstanding summer bloomers. Lagerstroemia speciosa is a larger form of the more commonly grown L. indica (Crape myrtle.) It is called Queen Crape Myrtle because it's the Queen of the Crape Myrtles, dominating with grand size and larger, crinkled flowers. The name Crape myrtle is given to these tree/shrubs because of the flowers which look as if made from delicate crape paper. Lagerstroemia speciosa is a large tree growing up to 50' but it can be kept smaller by trimming. It stands on an attractive, spotted bark that often peels. This bark is commercially used and is a valuable timber. The large leaves are also appealing as they turn red right before they drop in the winter. A postal stamp was issued by the Indian Postal Department to commemorate this flower.

Medicinal uses:  Seeds are narcotic; bark and leaves are purgative; roots areastringent, stimulant and febrifuge (fever removing) In Manipur, the fruit is used as local application for apathe of the mouth. Decoction of dried leaves is used in diabetes.